Ontwikkelingsgerichte zorg Neonatologie
Ontwikkelingsgerichte zorg richt zich op de zorg die past bij de ontwikkeling van uw kind. Het is belangrijk om de jonge zuigeling te beschermen tegen negatieve invloeden vanuit de omgeving en om positieve invloeden in de vorm van steun en comfort te geven. Door ontwikkelingsgerichte zorg toe te passen dragen we samen bij aan de optimale ontwikkeling van uw kind.
De opname op de neonatologieafdeling (NICU) betekent een grote verandering voor uw baby. In de baarmoeder groeide en ontwikkelde uw baby in een veilige, rustige omgeving met gedempt licht en geluid. Uw baby hoorde uw stem en voelde uw bewegingen. Op de NICU is de omgeving anders: er zijn meer geluiden, licht en medische apparatuur. Met ontwikkelingsgerichte zorg proberen we een omgeving te creëren die zoveel mogelijk aansluit bij wat uw baby gewend was en nodig heeft om goed te groeien en zich te ontwikkelen.
Uw rol als ouder uitklapper, klik om te openen
U bent tijdens de opname de belangrijkste steun voor uw baby. Uw geur, stem en aanwezigheid geven uw baby rust en veiligheid. U kunt uw baby helpen door:
- lichamelijk contact te maken, bijvoorbeeld door te buidelen
- uw baby te troosten tijdens verzorging en medische handelingen
- zachtjes tegen uw baby te praten of te zingen

Uw baby laat met lichaamstaal zien waar hij of zij behoefte aan heeft en wanneer hulp nodig is. In het begin begeleiden de verpleegkundigen u bij het leren herkennen van deze signalen. Zo leert u steeds beter wat uw baby aangeeft, bijvoorbeeld wanneer licht, geluid of andere prikkels te veel zijn, of juist wanneer het een goed moment is om contact te maken.
U bent een belangrijk onderdeel van het zorgteam. U mag meebeslissen over de verzorging, aangeven bij welke handelingen u aanwezig wilt zijn en wanneer u gebeld wilt worden. U kunt altijd bellen om te vragen hoe het gaat.
Elke vrijdag van 15.00 tot 16.00 uur zijn er ouderbijeenkomsten met thema’s zoals:
- slaap
- troosten
- gedrag leren lezen
- overplaatsing en ontslag
Op de afdeling zijn boeken beschikbaar zoals:
- Zorgen voor je baby op de couveuseafdeling
- Reisgids naar huis
- Samen sterk, ouderschap op de NICU (voor ouders van prematuren)
Geluid en rust uitklapper, klik om te openen
Rust is essentieel voor uw baby. Daarom:
- Praat zachtjes en beweeg rustig
- Vermijd harde geluiden zoals schuivende stoelen
- Open en sluit couveusedeurtjes voorzichtig
- Gebruik geen speaker bij bellen; beeldbellen mag met oortjes
Licht uitklapper, klik om te openen
Fel licht kan uw baby overprikkelen. Dim het licht zoveel mogelijk en scherm de ogen af met een doekje. Gebruik geen flits bij foto’s. Bij fototherapie krijgt uw baby een stoffen brilletje.
Aanraking uitklapper, klik om te openen
Pasgeborenen vinden aaien vaak niet prettig. Wat ze wél fijn vinden:
- Warme handen rustig op het hoofd en lichaam leggen
- Een zachte, strijkende beweging maken als uw baby wakker is
- Een vinger aanbieden als uw baby wil grijpen
Geur en smaak uitklapper, klik om te openen
Sterke geuren zoals parfum of rook kunnen uw baby storen. Wat helpt:
- Gebruik geurdoekjes met moedermelk of uw geur
- Bied een fopspeen of moedermelk-lolly aan voor troost
Warmte uitklapper, klik om te openen
Warmte is belangrijk. Let op:
- Wrijf uw handen warm voor aanraking
- Gebruik dekens, mutsjes en eventueel een warmtelamp
- Verwarm kleding of beddengoed vooraf
- Gebruik warme doekjes of vloeistof bij verzorging
Houding uitklapper, klik om te openen
Probeer de foetale houding te behouden:
- Leg uw baby met gebogen armpjes en beentjes, handen bij de mond
- Wissel houdingen af na verzorging of buidelen
- Gebruik ondersteuningsmaterialen zoals kussentjes
Slaap uitklapper, klik om te openen
Slaap is heel belangrijk voor groei en hersenontwikkeling. Laat uw baby spontaan wakker worden en stoor de slaap niet. Er zijn twee soorten slaap:
- Rustige slaap: voor herstel en groei
- Actieve slaap: voor verwerking van ervaringen
Comfort en signalen uitklapper, klik om te openen
Let op signalen van uw baby:
- Comfort: rustige ademhaling, ontspannen gezicht, handen bij de mond
- Stress: gapen, hikken, grimassen, kleurverandering, huilen
Verzorging uitklapper, klik om te openen
Verzorg uw baby bij voorkeur tijdens wakkere momenten. Tips:
- Praat zachtjes voordat u uw baby aanraakt
- Werk samen met uw partner of verpleegkundige
- Neem pauzes als uw baby stresssignalen laat zien
- Beperk het aantal handelingen per keer
Ondersteunen uitklapper, klik om te openen
Als ouder kunt u ondersteunen door:
- Handen rustig op hoofd en voeten te leggen
- Een vinger aan te bieden bij grijpen
- Een fopspeen te geven bij zuigbehoefte
- Uw baby te troosten tijdens vervelende handelingen
Wegen en baden uitklapper, klik om te openen
- Weeg uw baby ingebakerd
- Tijdens het baden laat u de doek steeds verder los, tenzij uw baby ongemak toont
Buidelen (kangoeroeën) uitklapper, klik om te openen
Huid-op-huidcontact is goud waard. Het:
- verlaagt stress
- bevordert hechting
- ondersteunt borstvoeding
- verbetert slaap en ontwikkeling
Gebruik een grote hydrofiele doek (min. 100x100 cm) en neem de tijd. Buidelen kan rechtop, schuin of horizontaal. Hoe vaker en langer, hoe beter!
Veilig voeden uitklapper, klik om te openen
Samen met de verpleegkundige bepaalt u wanneer uw baby klaar is om te drinken. Let op:
- Voed alleen als uw baby alert is
- Zorg voor een rustige omgeving
- Ondersteun hoofd, nek en lichaam goed
- Maak contact tijdens het voeden
Praktische informatie uitklapper, klik om te openen
- Uw vaste aanspreekpunten zijn de EVA (arts) en EVV (verpleegkundige).
- Meer info: Care4Neo
Vragen uitklapper, klik om te openen
Mail naar: ogzneonatologie@umcutrecht.nl
Meer weten uitklapper, klik om te openen
Voor uitgebreide informatie kunt u de patiëntfolder doornemen.
In het patiëntportaal van uw kind kunt u onder 'Afspraken' meer praktische informatie over uw afspraak vinden.